Podatkowa Grupa Kapitałowa

Historia i zasady funkcjonowania

Utworzona z inicjatywy władz miasta Krakowa grupa kapitałowa krakowskich przedsiębiorstw komunalnych jest jednym z nielicznych tego typu związków kapitałowych w sferze polskiej gospodarki komunalnej. Jest przy tym pierwszą i jak dotąd jedyną grupą, która posiada jednocześnie status podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Utworzenie grupy poprzedziła wytężona praca wielu ludzi, głównie służb prawno-ekonomicznych oraz Członków Zarządów Spółek, pracowników firmy konsultingowej, a także przedstawicieli Zarządu i Urzędu Miasta Krakowa. Największe natężenie prac przygotowawczych przypadło na II półrocze 1996 roku. Wykonywane wówczas prace skupiały się głównie na doprowadzeniu do wypełnienia wszystkich warunków umożliwiających powstanie grupy.

Prace te obejmowały:

• Utworzenie i zorganizowanie działalności nowej jednoosobowej spółki Gminy Miejskiej Kraków tj. Krakowskiego Holdingu Komunalnego Spółki Akcyjnej.
• Wniesienie do KHK S.A. przez Gminę Miejską Kraków akcji/udziałów trzech Spółek tzn. MPEC S.A., MPWiK S.A. (aktualnie po zmianie nazwy Wodociągi Miasta Krakowa Spółka Akcyjna)  oraz MPK Sp. z o.o. (aktualnie MPK S.A.).
• Uporządkowanie spraw kapitałowych i własnościowych Spółek mających utworzyć PGK, w tym przekazanie Gminie lub sprzedaż posiadanych dotąd przez Spółki akcji/udziałów innych podmiotów gospodarczych.
• Uregulowanie wszelkich zobowiązań wobec organów skarbowych i innych instytucji reprezentujących Skarb Państwa.
• Przekształcenie MPK Sp. z o.o. w spółkę akcyjną.
• Wyjaśnianie wszelkich spraw i problemów proceduralnych związanych z tworzeniem grupy.

Rezultatem przeprowadzonych działań było podpisanie w dniu 25 września 1996 roku przez przedstawicieli Spółek, przy udziale członków Zarządu Miasta Krakowa - Umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej.

Treść umowy zawiera m.in.:

• określenie składu grupy i czasu trwania umowy /3 lata/;
• oświadczenie spółek o wypełnieniu przewidywanych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych warunków umożliwiających utworzenie i funkcjonowanie podatkowej grupy kapitałowej;
• wyznaczenie kompetencji KHK S.A. jako spółki reprezentującej i płatnika podatku dochodowego od osób prawnych.

Decyzją urzędu skarbowego Umowa o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej została zarejestrowana w dniu 3 grudnia 1996 roku, co umożliwiło rozpoczęcie funkcjonowania PGK od 1 stycznia 1997 roku.

Prace związane z tworzeniem podatkowej grupy kapitałowej trwały nadal, doprowadzając do podpisania w dniu 3 lutego 1997 roku przez przedstawicieli Zarządu Miasta Krakowa oraz przedstawicieli Spółek - Umowy generalnej o zasadach działania Podatkowej Grupy Kapitałowej. Dokument ten wraz ze stanowiącymi jego rozwinięcie wewnętrznymi procedurami i regulaminami stwarza możliwość sprawnej działalności grupy.

 Status organizacyjny

W dniu 30 listopada 2010 r. podpisana została Umowa Generalna o zasadach działania, jedynej w Polsce Podatkowej Grupy Kapitałowej, działającej w sferze gospodarki komunalnej. Umowa została zawarta na przedłużony okres funkcjonowania od 2010 do 2019 r.

Podstawą działania podatkowej grupy kapitałowej jest ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1993 r. Nr 106 poz. 482, z późniejszymi zmianami).

Skład Podatkowej grupy kapitałowej krakowskich spółek komunalnych do 31 grudnia 2017r.  przedstawiał się następująco: KHK S.A., MPEC S.A., MPK S.A., MPWiK S.A. (obecnie po zmianie nazwy Wodociągi Miasta Krakowa Spółka Akcyjna).

31 grudnia 2017 roku zakończyła działalność dotychczasowa grupa podatkowa utworzona z miejskich spółek komunalnych skupionych w portfelu Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A.

1 stycznia 2018 roku rozpoczęła działalność nowa podatkowa grupa kapitałowa działająca w oparciu o nowe przepisy podatkowe. Umowę o jej utworzeniu podpisały Spółki wchodzące w skład grupy kapitałowej Krakowski Holding Komunalny, a więc:

• Krakowski Holding Komunalny Spółka Akcyjna w Krakowie (KHK S.A.),
• Agencja Rozwoju Miasta Spółka Akcyjna w Krakowie (ARM S.A.) - obecnie po zmianie nazwy Arena Kraków S.A.
• Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Spółka Akcyjna w Krakowie (MPEC S.A.)
• Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Spółka Akcyjna w Krakowie (MPK S.A.) 
• Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka Akcyjna w Krakowie (MPWiK S.A.) - obecnie po zmianie nazwy Wodociągi Miasta Krakowa Spółka Akcyjna.

W dniu 20 października 2017 roku Naczelnik MUS wydał decyzję o rejestracji nowej PGK i potwierdził, że umowa spełnia wszystkie wymogi określone prawem.

KHK S.A. - jednoosobowa spółka Gminy Miejskiej Kraków - posiada bezpośredni udział wynoszący 100% kapitałów pozostałych spółek. Spółki tworzące podatkową grupę kapitałową funkcjonują zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (Kodeks spółek handlowych, ustawy podatkowe, Statuty spółek itd.) i posiadają pełną samodzielność prawną i organizacyjną.

Korzystanie ze statusu podatkowej grupy kapitałowej wymaga jednak wypełnienia szeregu warunków. Do najważniejszych spośród nich należą:

• Wymogi kapitałowe i organizacyjne
• grupę tworzą co najmniej dwie spółki prawa handlowego, których przeciętny kapitał zakładowy nie jest niższy niż 500.000 zł, a jedna ze spółek zwana spółką dominującą posiada bezpośredni udział wynoszący 75% kapitału pozostałych spółek;
• do określenia wielkości przeciętnego kapitału zakładowego spółek tworzących podatkową grupę przyjmuje się opłacony kapitał zakładowy, a wkłady niepieniężne (aporty) faktycznie wniesione;
• każda zmiana kapitału zakładowego w którejkolwiek ze spółek tworzących grupę musi być terminowo zgłoszona właściwemu urzędowi skarbowemu.
• Wymogi fiskalne
• spółka dominująca musi wypełniać obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób prawnych;
• spółki nie korzystają ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw;
• w spółkach tworzących grupę nie występują zaległości we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochody budżetu państwa;
• spółki tworzące grupę nie pozostają w związkach (z osobami lub podmiotami nie wchodzącymi w skład grupy) powodujących nieuzasadnione obniżenie podatku dochodowego.
• Wymogi efektywnościowe
• podatkowa grupa kapitałowa musi uzyskiwać w każdym roku podatkowym rentowność (udział dochodów w przychodach), w wysokości co najmniej 2%;